Ghi chú

Hôm nay tôi đọc chương 5 của cuốn sách Sinh thái học Đô thị (O.Coutard, J. Lévy - Ngô Hữu Long dịch). Chương này có nội dung nói về nhà ở và giao thông như đối tượng tiêu thụ năng lượng, vật chất có liên quan đến môi trường. Đúng là thông qua 2 vấn đề vật chất và năng lượng, có thể liên kết nhiều thứ dường như không liên quan với nhau. Nhưng chỉ với 2 khía cạnh ấy thì các lý thuyết hay lập luận chỉ mới đứng trong địa hạt Sinh thái - Môi trường. Vì vậy, mà chúng sẽ còn bị chỉ trích. Như người ta đã vạch ra gì gì đó về "phát triển bền vững", xây dựng nên từ 3 trụ cột: tự nhiên, kinh tế và xã hội. Với lề lối tư duy sau khi "phát triển bền vững" được đề ra, thì mọi vấn đề cụ thể đều phải giải quyết trong 3 lực lượng lớn ấy.

Hôm nay tôi chú trọng đến giao thông. Các tác giả của sách đã nhắc lại "3 phẩm chất" của hệ thống di chuyển bền vững (đô thị) là: "hạn chế các tổn hại đến môi trường, với một chi phí chấp nhận được và không chệch hướng các mục tiêu công bằng xã hội." Tôi nghĩ rằng những "phẩm chất" được hi vọng như vậy, sẽ dẫn đến các giải pháp nhằm đạt được như mong muốn, cũng nằm trong 3 trụ cột lớn của "phát triển bền vững". Đó là người ta sẽ đặt ra những giải pháp quy hoạch cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, chính sách kinh tế - xã hội và các biểu hiện kép từ sự kết hợp nhiều loại giải pháp.

Hầu hết các giải pháp đó, tôi thấy rằng, đều mang tính hi vọng. Hi vọng, tức là có thể thiếu cụ thể. Vì kỹ thuật ngày càng phát triển, nhiều giải pháp được đưa ra, nhưng không biết giới hạn nào là đủ và có thể đạt đến. Trong khi sự hiểu biết về thực trạng ( chưa nói đến công nghệ) thật sự chưa toàn vẹn thì các chính sách, cũng mang tính hi vọng một cách triệt để. Và do đó rất dễ dàng rơi vào "duy ý chí". Hay làm sao để đạt được công bằng? Như các tác giả của cuốn sách đã nhắc nhở về sự tăng mật độ vùng ven đô: "Điều làm chúng tôi quan tâm ở đây, tức là việc giảm lượng khí nhà kính [từ lĩnh vực nhà ở], điều đó muốn nói rằng, nếu chính sách này không được suy nghĩ trong những cái được và mất trực tiếp và gián tiếp của nó, thì thứ thu được bằng việc xây dựng mới và sửa chữa có nguy cơ có nguy cơ lớn bị thua thiệt bởi sự sử dụng giao thông quá mức và đặc biệt của ô tô trong bối cảnh mở rộng đô thị đang diễn ra." Tôi không lạ với điều các tác giả người Pháp đã viết qua thực tế đời sống.

Như vậy, cuối cùng tôi thấy được sự hi vọng nhiều hơn trong hầu hết các giải pháp. Còn các tác giả của cuốn sách thì đề ra yêu cầu cụ thể hơn, trong hiện trạng các hiểu biết còn chưa hoàn chỉnh: "các phương pháp sản xuất thông tin đáp ứng các đòi hỏi của cách tiếp cận năng lượng của các hình thức đô thị." Trong đó gồm "các đòi hỏi liên quan đến địa điểm" và "các đòi hỏi liên quan đến các hoạt động được quan sát."